Ο χειμώνας, παρά το κρύο και τις μεγάλες νύχτες, έχει κι αυτός τη χάρη του: μπορούμε να γιορτάσουμε Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά με την οικογένεια και τους φίλους μας, να βγούμε για χιονοπόλεμο με τα παιδιά στο πρώτο χιόνι, και να χουχουλιάσουμε κάτω από μια ζεστή κουβέρτα τα Σαββατοκύριακα βλέποντας τις αγαπημένες μας τηλεοπτικές σειρές. Ο ερχομός του χειμώνα όμως φέρνει και αλλαγές στον μεταβολισμό μας, στα επίπεδα της ενέργειας που έχουμε, όπως και στις διατροφικές μας συνήθειες.
Ανάλογα με την ηλικία μας, το φύλο και τυχόν ιατρικές παθήσεις που μπορεί να έχουμε, αυτές οι εποχιακές αλλαγές μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές στην ευαίσθητη ισορροπία του μικροβιώματος του εντέρου μας και να συμβάλουν σε μια ποικιλία από ήπια έως σοβαρά πεπτικά προβλήματα, που δεν σχετίζονται αποκλειστικά με την υπερκατανάλωση φαγητού που παρατηρείται ιδιαίτερα κατά την περίοδο των Χριστουγέννων. Τα καλά νέα είναι ότι τα περισσότερα πεπτικά προβλήματα που σχετίζονται με τον χειμώνα μπορούν να μειωθούν ή, ακόμα καλύτερα, να προληφθούν.
Η διατήρηση ενός υγιούς και ισορροπημένου μικροβιώματος του εντέρου μας δεν θέλει κόπο, θέλει τρόπο. Ας δούμε όμως πρώτα πως μπορεί να επηρεαστεί το πεπτικό μας σύστημα κατά τη χειμερινή περίοδο.
5 λόγοι για τους οποίους διαταράσσεται η πέψη μας το χειμώνα
1. Διατροφικές αλλαγές
Ο χειμώνας μας ανοίγει την όρεξη. Το κρύο ρίχνει την θερμοκρασία του σώματός μας, κι ο οργανισμός μας ανταποκρίνεται ζητώντας περισσότερη ενέργεια για να ζεσταθεί. Φυσιολογικά τρώμε πιο χορταστικά γεύματα. Όμως φαγητά που είναι πλούσια σε λιπαρά, υδατάνθρακες, αλάτι, και ζάχαρη διαταράσσουν την ισορροπία των μικροοργανισμών στο έντερο μας, που είναι υπεύθυνα για την καλή του λειτουργία. Όταν αντικαθιστούμε “καλοκαιρινές” τροφές, όπως σαλάτες και φρούτα, που είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες, με τηγανιτά, πανέ και τσιγαριστά γεύματα, συνοδευμένα από πλούσιες σάλτσες και γλυκά, επιβαρύνουμε τον οργανισμό και παρεμποδίζουμε την καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
2. Μειωμένη ενυδάτωση
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ο οργανισμός μας ιδρώνει για να διατηρήσει τη θερμοκρασία του σώματος στους 37 βαθμούς Κελσίου. Αυτή η φυσιολογική αφυδάτωση μας κάνει να διψάμε και πίνουμε τακτικά για να αναπληρώνουμε το χαμένο νερό στον οργανισμό μας. Το χειμώνα κάτι τέτοιο δεν ισχύει, με αποτέλεσμα να “ξεχνάμε” να πίνουμε νερό. Όμως το νερό είναι ζωτικής σημασίας για τις πεπτικές διαδικασίες και η ανεπαρκής κατανάλωση μπορεί να επιβραδύνει την πέψη του φαγητού, επιβαρύνοντας το έντερό μας.
3. Αυξημένη κατανάλωση καφέ
Το χειμώνα προτιμάμε τα ζεστά ροφήματα. Αλλά δεν είναι όλα καλά για το έντερό μας. Ειδικά ο καφές μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργία του πεπτικού μας συστήματος. Η καφεΐνη διεγείρει την έκκριση υδροχλωρικού οξέος και γαστρίνης, δύο βασικών πεπτικών υγρών στο στομάχι, ενώ χαλαρώνει επίσης την πίεση στον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα. Αυτός ο συνδυασμός μπορεί να προκαλέσει δυσπεψία ή ακόμα και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, καθώς και να διεγείρει την κίνηση του γαστροεντερικού σωλήνα. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι συσπάσεις των μυών στο κάτω μέρος του παχέος εντέρου αυξάνονται μέσα σε λίγα λεπτά από την κατανάλωση καφέ.
4. Έλλειψη βιταμίνης D
Η μειωμένη έκθεση στον ήλιο κατά τους χειμερινούς μήνες μειώνει τα επίπεδα της βιταμίνης D στον οργανισμό. Η βιταμίνη D δεν διατηρεί μόνο τα οστά μας δυνατά και υγιή, αλλά βοηθά επίσης στην ενίσχυση των κυττάρων του εντέρου και, κατά συνέπεια, στο ανοσοποιητικό μας σύστημα. Σύμφωνα με τον Chris Damman, MD, κλινικό αναπληρωτή καθηγητή γαστρεντερολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ, το έντερο μας μοιάζει με σωλήνες από κύτταρα που συγκρατούνται μεταξύ τους με συνδέσμους. Η βιταμίνη D ενδυναμώνει τις συνδέσεις μεταξύ των κυττάρων.
5. Έλλειψη άσκησης
Δεν αλλάζει μόνο η διατροφή μας το χειμώνα αλλά και η σωματική μας δραστηριότητα. Για πολλούς από εμάς, τα επίπεδα άσκησης πέφτουν όπως πέφτουν και οι θερμοκρασίες. Όμως η έλλειψη άσκησης κι ο αυξημένος καθιστικός χρόνος επιβραδύνουν σημαντικά τον χρόνο διέλευσης της τροφής από το έντερο, με αποτέλεσμα να είμαστε πιο επιρρεπής στη δυσκοιλιότητα.
Τα πιο κοινά συμπτώματα δυσπεψίας
Η δυσπεψία είναι εξαιρετικά συχνό φαινόμενο και μπορεί να προκαλέσει πολλά διαφορετικά συμπτώματα. Αυτά περιλαμβάνουν την πρώιμη πληρότητα κατά τη διάρκεια ενός γεύματος, το φούσκωμα αμέσως μετά από ένα γεύμα, καούρες, αέρια, ναυτία και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
Εάν κάποιο από αυτά τα συμπτώματα επιμείνει ή επιδεινωθεί, θα πρέπει να συμβουλευτούμε τον γιατρό μας.
Είναι πάντως στο χέρι μας να προλάβουμε τα χειρότερα. Κάνοντας ορισμένες βασικές αλλαγές στην καθημερινότητά μας, μπορούμε να βοηθήσουμε το έντερο μας να λειτουργήσει σωστά.
6 υγιεινές συνήθειες για να προστατεύσουμε το έντερο μας το χειμώνα
1. Διατηρούμε μια ισορροπημένη διατροφή
Η έννοια του “comfort food” είναι ξενόφερτη, και αναφέρεται σε φαγητά που μας παρηγορούν ή μας ανεβάζουν τη διάθεση. Το χειμώνα έχουμε την τάση να καταναλώνουμε περισσότερα fast food γεύματα και γλυκά, η κατανάλωσή των οποίων δεν έχει επίπτωση μόνο στο σωματικό μας βάρος, αλλά και στη λειτουργία του εντέρου μας. Μειώνοντάς τα, και αυξάνοντας την κατανάλωση φαγητών πλούσιων σε φυτικές ίνες όπως τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα όσπρια και τα λαχανικά με ρίζα, ή τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση όπως το γιαούρτι, το kimchi ή το ξινολάχανο, βοηθάμε το μικροβίωμα του εντέρου μας να παραμείνει υγιές και λειτουργεί σωστά.
2. Παραμένουμε ενυδατωμένοι
Το νερό είναι απαραίτητο για την υγιή πέψη. Βοηθά στη διάσπαση της τροφής που τρώμε, επιτρέποντας στα θρεπτικά συστατικά να απορροφηθούν από το οργανισμό. Το νερό μετατρέπει επίσης τις διαλυτές φυτικές ίνες σε ζελατίνη και επιβραδύνει την πέψη, συμβάλλοντας στον καλύτερο κορεσμό και ένα παρατεταμένο αίσθημα πληρότητας. Κατά κανόνα, οι γυναίκες πρέπει να πίνουν γύρω στα 2,5 λίτρα και οι άνδρες περίπου 3,5 λίτρα νερό την ημέρα. Ακούγεται πολύ; Αν ναι, τότε μπορούμε να αναπληρώσουμε μερικά ποτήρια νερού με ένα απολαυστικό ρόφημα από βότανα. Το βιολογικό μείγμα βοτάνων για πέψη ATHONITES DIGEST από πιστοποιημένες βιολογικές καλλιέργειες του Όρους Άθω βοηθά στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και την αποκατάσταση της φυσικής ισορροπίας του.
3. Ενισχύουμε τη βιταμίνη D
Σύμφωνα με μια έρευνα της Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρίας του 2018, 7 στους 10 Έλληνες έχουν ανεπάρκεια βιταμίνης D. Κι αυτό παρότι έχουμε την ευλογία να ζούμε σε μία χώρα με μέσο όρο 2700 ώρες ηλιοφάνειας το έτος. Αν νιώθουμε αδυναμία, έχουμε συχνές λοιμώξεις ή κακή υγεία δοντιών, ένας παράγοντας μπορεί να είναι η έλλειψη βιταμίνης D. Αν έχουμε τέτοια συμπτώματα, μπορούμε να εξετάσουμε το ενδεχόμενο λήψης συμπληρωμάτων βιταμίνης D – αλλά μόνο μετά από συνεννόηση με το γιατρό μας. Τα συμπληρώματα βιταμίνης D μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση των βέλτιστων επιπέδων αυτής της κρίσιμης βιταμίνης στο σώμα μας και να υποστηρίξουν τη συνολική υγεία του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένου του εντέρου μας.
4. Ασκούμαστε τακτικά
Το κρύο είναι για λίγους. Γι’ αυτό και οι περισσότεροι δεν βγαίνουμε πολύ έξω, μόλις πέσουν οι θερμοκρασίες. Αλλά η άσκηση μπορεί να πάρει μορφές, και να γίνει και σε εσωτερικούς χώρους. Η γιόγκα, ο χορός, η άρση βαρών με μπουκάλια νερού, η μετακίνηση με τις σκάλες ή ακόμα και η ορθοστασία προάγουν τη συνολική ευεξία και την καλή πέψη. Σε γενικές γραμμές, κάθε είδους κίνηση μπορεί να βοηθήσει τη διέλευση της τροφής κατά μήκος του εντέρου και να μειώσει τα φουσκώματα.
5. Διαχειριζόμαστε το στρες καλύτερα
Το διαρκές στρες οδηγεί σε πολλά και σοβαρά προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένης της υγείας του εντέρου μας. Δραστηριότητες όπως η yoga, ο διαλογισμός, οι βαθιές αναπνοές ή ένα χόμπι, μπορούν να μειώσουν το στρες και να προστατέψουν το πεπτικό μας σύστημα.
6. Κοιμόμαστε όσο πρέπει
Ο ποιοτικός ύπνος δεν είναι πολυτέλεια. Είναι απαραίτητος για την καλή συνολική υγεία όσο η σωστή διατροφή και η τακτική άσκηση. Ο κακός ή άστατος ύπνος μπορεί να οδηγήσει σε υπερανάπτυξη ορισμένων βακτηρίων, και να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης μεταβολικής ανισορροπίας, παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2. Μάθετε πως να διαμορφώσετε μια υγιή ρουτίνα πριν τον ύπνο και κοιμηθείτε όσο πρέπει, και καλύτερα.
Το κρύο και η καλή πέψη είναι το αταίριαστο ζευγάρι του χειμώνα. Αλλά διατηρώντας υγιεινές καθημερινές συνήθειες, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι το έντερο μας παραμένει σε τέλεια φόρμα ακόμα και τις πιο κρύες μέρες και νύχτες του χρόνου.
